.png)
Meer dan de helft van het Brussels Gewest is ondoorlatend
De kaart van Leefmilieu Brussel toont een toename van de ondoorlatende oppervlakte aan
Persbericht, 7 november 2024
Wist je dat meer dan de helft van het Gewest bedekt is met ondoorlatende oppervlakken? Dit blijkt uit het jaarverslag van Leefmilieu Brussel van 2023 en wordt weergegeven op de kaart van de ondoorlatende oppervlakken. Deze kaart werd verkregen met behulp van artificiële intelligentie, gebaseerd op de interpretatie van satellietbeelden en luchtfoto's. De toename van de ondoorlatende oppervlakken vormt niet alleen een uitdaging voor regenwaterbeheer en voor de bescherming van de bodem, maar heeft ook een impact op het milieu en de leefbaarheid van de stad. De kaart geeft een beeld van de evolutie van deze oppervlakken. Ook is deze een hulpmiddel voor het opstellen van maatregelen rond waterbeheer en om de gevolgen op de watercyclus verder te onderzoeken.
53% van Brussels Gewest is ondoorlatend
In 2023 publiceerde Leefmilieu Brussel een jaarverslag over de ondoorlatende oppervlakken, plekken waar regenwater niet of moeilijk kan infiltreren in de bodem, in Brussel. In 2022 was 1 m2 op 2 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ondoorlatend: 53% om precies te zijn. Als het Zoniënwoud buiten beschouwing wordt gelaten, stijgt dit cijfer tot 59%! De ontwikkeling van de ondoorlaatbaarheid laat ook zien dat dit aandeel sinds 1955 is verdubbeld en sinds 1993 lineair is gestegen. Zo’n toename vergroot de kansen op overstromingen, levert problemen op voor de aanvulling van het grondwater, de waterkwaliteit van waterlopen en het stedelijk microklimaat.
Het is geen verrassing dat het niveau van ondoorlaatbaarheid erg hoog is in het centrum van het Gewest en afneemt naarmate je verder weggaat:
- De Vijfhoek is voor 93% ondoorlatend en de meeste wijken in de eerste kroon hebben 85% of meer ondoorlatende oppervlakken. Deze wijken hebben ook de hoogste bezettingsgraad van stedelijke bouwblokken (groepen percelen omgeven door wegen) en de laagste begroeiingspercentages.
- Zelfs in de tweede kroon neemt de hoeveelheid ondoorlaatbare oppervlakken toe en blijft die aanzienlijk. De wijken dicht bij de eerste kroon hebben een ondoorlaatbaarheidsgraad tussen 60% en 85%. De buitenste wijken hebben over het algemeen minder dan 60% ondoorlatende oppervlakken.
- Alleen de grote groene ruimten in het Gewest springen eruit als doorlatende oppervlakken (Zoniënwoud en Terkamerenbos, Domein en Park van Laken, Laarbeekbos en Koning Boudewijnpark, Pedepark, Woluwepark, enz.), evenals bepaalde grote begroeide ruimten, zoals de begraafplaats van Brussel.
Een hulpmiddel voor waterbeheer en om de gevolgen op de watercyclus te onderzoeken
De kaart van Leefmilieu Brussel geeft een gedetailleerd overzicht van de ondoorlatende oppervlakken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het gaat hierbij om gebieden zoals wegen, gebouwen, pleinen en andere infrastructuur die water niet in de bodem laten dringen. De kaart helpt bij het beheren van de waterhuishouding en het beperken van de gevolgen van bodemverharding, zoals overstromingen en hitte-eilanden. De kaart is een uitstekend instrument om de evolutie van de ondoorlatende oppervlakte op te volgen. Het doel van de kaart is om te sensibiliseren en het ondernemen van acties te inspireren.
Enkele mooie projecten en ondersteuningsmaatregelen
Het terugdringen van ondoorlatende oppervlakken en het bevorderen van natuurlijke infiltratie om overstromingen en andere negatieve milieueffecten te verminderen, is van groot belang. Er bestaan diverse oplossingen zoals de aanleg van groene zones, waterdoorlatende bestrating, groendaken en regenwateropvangsystemen. Zo heeft Leefmilieu Brussel enkele mooie projecten die de doorlaatbare oppervlakte in het Gewest vergroten:
- “Natuur in de Stad” legt de nadruk op het verwijderen van bodemverharding, het groener maken van verharde ruimtes en het toepassen van regenwaterbeheer. Door het aanleggen van groenere straten en pleinen ontstaan meer koelte-eilanden.
- De Good Soil-strategie, die in mei 2024 door de regering werd goedgekeurd, onderzoekt de haalbaarheid van het stopzetten van de bodemverharding in Brussel tegen 2050 alsook het ontharden van bepaalde gronden die al afgedicht zijn. Het doel hiervan? De waterkringloop herstellen en overstromingen tegengaan. Deze strategie roept ook op tot het behoud van levende bodems, die regenwater laten infiltreren.
- Bij het afleveren van milieuvergunningen is het ontharden van de bodem steeds een prioriteit voor Leefmilieu Brussel. Dit is het geval binnen het project “Coté Colline”. Voor dit project zal dankzij de milieuvergunning het perceel dat in de bestaande situatie voor 72% ondoorlaatbaar was, na de werken slechts voor 56% afgedicht zijn. En om de situatie verder te verbeteren, worden er regenwaterinfiltratiebekkens van 228m³ en 2716 m² aan groendaken voorzien op de site.
- Operatie Re-creatie vormt speelplaatsen om tot natuurlijke speel- en ontspanningsruimten. Zo wordt er tegelijkertijd een verkoelende groene plek in de wijk toegevoegd.
Ontdek hier de kaart met bestaande inrichtingen voor een geïntegreerd regenwaterbeheer in het Gewest.
Ondersteuningsmaatregelen:
- Leefmilieu Brussel stelt informatie en schema’s ter beschikking over waterbeheer en om uw milieuvergunning beter te begrijpen en toe te passen.
- De Facilitator Water begeleidt professionals bij vraagstukken rond regenwaterbeheer.
- Leefmilieu Brussel maakte een podcastaflevering over regenwaterbeheer.
- De gids voor duurzaam bouwen voor professionals in het Brussels Gewest bevat dossiers, technische oplossingen en casestudies voor het uitvoeren van onthardingsprojecten.
Judith Verbist