Lage-emissiezone: een steeds minder vervuilend wagenpark in Brussel

Lage-emissiezone: een steeds minder vervuilend wagenpark in Brussel

De LEZ verandert het gezicht van het wagenpark en verbetert de luchtkwaliteit. Lessen uit de monitoring 2021 van Leefmilieu Brussel

PERSBERICHT, 6 oktober 2021

Het wegverkeer is een van de grootste uitstoters van atmosferische polluenten in het Brussels Gewest 1. Door stapsgewijs de meest vervuilende voertuigen te weren, zal de lage-emissiezone de aanpassing van het wagenpark versnellen en zo bijdragen tot de verbetering van de luchtkwaliteit en de bescherming van de gezondheid van de Brusselaars 2. ​

Volgens de laatste monitoring van Leefmilieu Brussel is deze maatregel doeltreffend. Voornaamste bevinding: het aandeel Euro 4-dieselvoertuigen, die vanaf 2022 worden verboden, is sterk gedaald. Het ging van 14% in het derde kwartaal van 2018 (lancering van de LEZ) naar 3% aan het begin van het jaar, d.w.z. een daling van ongeveer 78%. Het gaat om de laatste generatie dieselvoertuigen die niet met een roetfilter moesten uitgerust zijn. Deze voertuigen vervuilen dus meer dan de andere. ​

Globaal gezien is het aandeel dieselvoertuigen gedaald tot onder de 40% in 2022, terwijl het 62% bedroeg voor de oprichting van de LEZ. Deze daling is in het voordeel van de benzine-, hybride en elektrische voertuigen. Ongeveer 50% van de auto's die in het Brussels Gewest rondrijden is benzine, bijna 8% hybride en iets meer dan 1% elektrisch. Wat bestelwagens betreft, blijft het aandeel van diesel in dit stadium dominant, ondanks een lichte toename van benzinemotoren en elektrische motoren.

 

Percentage auto’s op de weg per motortype

Story image

Deze verandering van het wagenpark blijft de luchtkwaliteit beïnvloeden. Tussen juni 2018 en oktober 2021 heeft ze, bij gelijkblijvende mobiliteit (hetzelfde aantal afgelegde kilometers), bijgedragen aan een vermindering van de uitstoot van:

  • stikstofoxide (NOx) met 21%
  • PM 2.5 met 26%
  • black carbon met 59%. Deze sterke daling wordt verklaard door het verbod op de oudste dieselvoertuigen, die de bron zijn van een groot deel van deze emissies.

In 2021 werd voor het tweede jaar op rij in alle meetstations de wettelijke jaargrens voor NO2-concentraties in de lucht (40 µg/m³) gerespecteerd. ​ Dit is het gevolg van de invoering van maatregelen zoals de lage-emissiezone, verbeterde voertuigtechnologie en steeds strengere Europese normen. De nieuwe aanbeveling van de Wereldgezondheidsorganisatie van 10 µg/m³ wordt echter niet nageleefd en toont aan dat de inspanningen voor de bescherming van de gezondheid van de Brusselaars moeten worden voortgezet. Ook al is het geen verplichting, het doel is om deze aanbeveling zo dicht mogelijk te benaderen.

Begeleidende maatregelen

Het Brussels Gewest heeft zijn steun aan Brusselaars die kiezen voor duurzame mobiliteit versterkt. De LEZ-premie voor de professionals en de Brussel’Air-premie voor particulieren werden bijvoorbeeld herzien en het budget ervoor werd verhoogd. Deze maatregelen zijn zeer succesvol geweest. Zo hebben ongeveer 1.700 Brusselaars van de Brussel’Air-premie geprofiteerd sinds de lancering ervan in maart 2022. De meesten van hen zijn gezinnen met een laag inkomen. Een mobiliteitscoach biedt advies op maat aan wie een beroep doet op zijn diensten.

Tegelijkertijd werden er verschillende maatregelen genomen om de toegang tot de zone te vergemakkelijken. Er werd bijvoorbeeld een nieuwe afwijking ingevoerd voor houders van een speciale parkeerkaart voor mensen met een handicap die een verhoogde tegemoetkoming in de gezondheidszorg ontvangen (RVT-statuut). Het maximum aantal dagkaarten steeg, in 2022, van 8 naar 24 per jaar. ​ Ook de toegang tot sommige Park & Ride-faciliteiten werd herzien om de pendelaars aan te moedigen hun auto bij de toegangspoorten van de hoofdstad te parkeren en hun reis met het openbaar vervoer te voltooien. ​ ​ ​ ​ ​

Nieuwe mijlpalen

De Low Emission Mobility-strategie, die op 30 juni 2022 werd goedgekeurd, bepaalt de toekomstige mijlpalen van de LEZ en de begeleidende maatregelen. De volgende belangrijke mijlpaal is het verbod op EURO 5-dieselvoertuigen en EURO 2-benzinevoertuigen in 2025. Die zal een sleutelrol spelen bij de vermindering van de NOx-uitstoot. Brommers en motorfietsen worden vanaf 2025 in de kalender ​ opgenomen, net als vrachtwagens.

We mogen niet vergeten dat de luchtvervuiling in België volgens het Europees Milieuagentschap elk jaar 9.000 vroegtijdige sterfgevallen veroorzaakt, waarvan alleen al in Brussel ongeveer 1.000. ​ Ze veroorzaakt met name ademhalings- en hart- en vaatziekten, en is verantwoordelijk voor aanzienlijke economische kosten voor de samenleving (medicatie, ziekenhuisopnames, arbeidsverzuim). De bestrijding van de uitstoot van het vervoer is daarom een belangrijke uitdaging voor de volksgezondheid.

Meer informatie op de website van de LEZ

 

1 Het is de voornaamste bron van uitstoot van fijn stof (PM10), stikstofoxides (NOx) en black carbon (BC) en een van de belangrijkste verantwoordelijken van fijn stof. ​ ​

2 Volgens een recente studie van Leefmilieu Brussel moet, dankzij de LEZ, de geleidelijke uitfasering van thermische voertuigen het mogelijk maken om 110 vroegtijdige sterfgevallen per jaar en talrijke ziektes als gevolg van de luchtvervuiling in de hoofdstad te voorkomen.

 


De invoering van de LEZ is het resultaat van de samenwerking tussen verschillende administraties en actoren: Leefmilieu Brussel, Brussel Fiscaliteit, Brussel Mobiliteit, het Centrum voor Informatica en Brussel Preventie en veiligheid.

 

Pascale Hourman
Pascale Hourman Porte-parole, Bruxelles Environnement

 

 

Over Leefmilieu Brussel

Leefmilieu Brussel is de administratie voor milieu en energie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Als openbare dienst heeft Leefmilieu Brussel als opdracht de studie, de opvolging, het beheer en het leveren van expertise op het gebied van lucht, natuur, water, bodem, afval en lawaai. De administratie geeft milieuvergunningen en houdt toezicht op de naleving ervan, ondersteunt milieu educatie, werkt aan informatie- en bewustmakingsprojecten en ontwikkelt haar activiteiten op het gebied van ecologisch bouwen. Leefmilieu Brussel stuurt ook het regionale Lucht-Klimaat-Energie plan. Al deze missies zijn gericht op het behoud van het milieu, het ondersteunen van de bevolking van Brussel en het verbeteren van hun levenskwaliteit.

Leefmilieu Brussel
Thurn & Taxis-site
havenlaan, 86C/3000 B
1000 Brussel