De Brusselse kinderopvang verwelkomt de natuur
Leefmilieu Brussel en Homegrade begeleiden de Brusselaars
PERSBERICHT, 20 mei 2022
98% van de kinderopvangomgevingen beschikt over een buitenruimte, maar in Brussel is 24% daarvan kunstmatig ingericht. Dit is het resultaat van een enquête die in 2018-19 werd uitgevoerd door het ONE, het Office de la Naissance et de l'Enfance. Binnenkoertjes, terrassen en kunstgras zijn nog te vaak aanwezig. De gids Natuuropvang, die vandaag door Leefmilieu Brussel wordt gepubliceerd, wil meer natuur binnenbrengen in deze omgeving waar de allerkleinsten centraal staan. Hij werd opgesteld in samenwerking met het ONE en is het resultaat van een proefproject dat in 5 kinderdagverblijven in de hoofdstad werd uitgevoerd.
Hoe kan men groene ruimten creëren in een kinderopvang? Hoe kan men ze onderhouden zonder pesticiden? Welke soorten moet u kiezen? Wanneer moet u zaaien? Wat doen deze groene ruimten voor kinderen? De gids Natuuropvang geeft een antwoord op deze en op vele andere vragen. Het is de bedoeling om kinderdagverblijven aan te moedigen om hun buitenruimten op een milieuvriendelijke manier in te richten en te beheren om zo een inspirerende, educatieve en rustgevende speelplaats te bieden aan jonge kinderen.
Deze gids van 54 bladzijden is gebaseerd op de ervaringen van vijf Brusselse kinderdagverblijven die hebben deelgenomen aan een proefproject. Dankzij de financiële steun en de persoonlijke begeleiding van de vzw Apis Bruoc Sella, in opdracht van Leefmilieu Brussel, hebben ze natuurlijk gras met bloemen aangelegd, de muren voorzien van het nodige groen, wilgenhutjes gemaakt en regenwaterreservoirs, voederhuisjes en nestkastjes geïnstalleerd. Het betrokken personeel heeft ook een opleiding gekregen in het ecologisch beheer van deze ruimten. In de gids ‘Natuuropvang’ worden daarom ideeën voor projecten voorgesteld en praktische adviezen gegeven voor de uitvoering ervan, staan er tips over hoe deze stille plaatsen optimaal kunnen worden benut en wordt er ingegaan op de voordelen van dergelijke inrichtingen voor kinderen.
Carine Coppin, de directrice van de Crèche du Sacré-Cœur: “We vonden onze buitenruimte onaangenaam en wilden ze groener maken. Onze huisbaas stemde in met het idee, dus zijn we ervoor gegaan. Wij kregen niet alleen advies van Apis Bruoc Sella, maar hebben ook opleidingen gevolgd om ons te laten begeleiden in onze keuzes. De zandbak is omgetoverd tot een tipi. We hebben het gazon uitgebreid, bakken met aromatische planten geplaatst én twee regenwatertonnen. We brengen nu veel tijd buiten door, zelfs als het regent, dankzij onze regentuinbroeken.”
Greetje Van Der Meeren, de verantwoordelijke van kinderdagverblijf ‘t Folieke in Brussel-stad: “Wij hebben onze geplaveide binnenplaats omgetoverd tot een prachtige tuin met struiken en een fietspad, waar alles uitnodigt tot spelen en ontdekken, maar ook tot rust. De kinderen kunnen allerlei bessen plukken en proeven, ze staan in direct contact met de natuur en dit heeft een invloed op hun gedrag, ze zijn namelijk rustiger. Dit project heeft ook een positieve impact gehad op de sociale relaties. Ouders hebben ons geholpen om de binnenplaats opnieuw in te richten. Het is dus een prachtig collectief project dat dagelijks zijn vruchten afwerpt.”
De natuur: een gezonde troef
Het creëren van kleine groene paradijsjes kan vaak zonder grote investeringen voor een positieve impact! De weldadige invloed van de natuur op het welzijn en de cognitieve ontwikkeling van het kind is onmiskenbaar.
- De blootstelling van kinderen aan zonlicht vertraagt het ontstaan van bijziendheid1 en is noodzakelijk voor de aanmaak van botweefsel2. Er wordt aanbevolen dat kinderen minstens twee uur per dag doorbrengen in de open lucht.
- De aanwezigheid van planten en andere natuurlijke elementen in de buitenruimten van de kinderopvang stimuleert de psychomotorische en cognitieve ontwikkeling, de empathie, de sociale interactie, de verbeelding en, in het algemeen, het welzijn van kinderen3.
- Kinderen die voornamelijk binnenshuis leven en zelden in contact komen met de natuur, zijn vatbaarder voor obesitas en aandachtsstoornissen4.
- Door ruimte te geven aan de natuur in buitenspeelruimten wordt de immuniteit van kinderen5 verbeterd.
- Uit Deens onderzoek op bijna een miljoen mensen, blijkt dat het risico op het ontwikkelen van mentale stoornissen met 55% vermindert bij mensen die tot de leeftijd van 10 jaar zijn opgegroeid in een omgeving waar veel groen aanwezig was.
Deze natuurhoekjes in de kinderopvang dragen bovendien bij tot de veerkracht, een vermindering van stedelijke hitte-eilanden, de bestrijding van overstromingen en een verbetering van de luchtkwaliteit. Er zijn zo veel elementen die een invloed hebben op onze levenskwaliteit.
U vindt de gids op de website van Leefmilieu Brussel.
1 Sauer A., 2019. Prévention de la myopie chez les enfants. Les Cahiers d'Ophtalmologie.
2 Bacchetta J., 2010. Vitamine D : un acteur majeur en santé ? Archives de Pédiatrie.
3Herrigton S., 2006. The design of landscapes at child-care centres: Seven Cs. Landscape Research.
Dowdell K., 2011. Nature and its Influence on Children’s Outdoor Play. Journal of Outdoor and Environmental Education
Brussoni M., 2017. Landscapes for play: Effects of an intervention to promote nature-based risky play in early childhood centres. Journal of Environmental Psychology.
Park S.J., 2019. Spatial Design of Childcare Facilities Based on Biophilic Design Patterns. Sustainability 2019.
4Louv R., 2008. Last child in the woods: saving our children from nature-deficit disorder.
5Roslund M, et al.: Biodiversity intervention enhances immune regulation and health-associated commensal microbiota among daycare children. Science Advances 6.
Pascale Hourman